Wat doet een sociaal verpleegkundige infectieziekten? Wat komen zij tegen in het dagelijks werk? Wat voor type persoon moet je zijn? De antwoorden op deze vragen heeft Jolanda Moerman gekregen door in 2014 een dag mee te lopen met Angelique, sociaal verpleegkundige infectieziektenbestrijding bij de GGD West-Brabant in Breda.
Werken als verpleegkundige bij de GGD
De GGD heeft als belangrijke kerntaak het helpen voorkomen, bestrijden en opsporen van infectieziekten. Tal van infectieziekten zijn meldingsplichtig. Artsen, laboratoria en instellingen worden gevraagd infectieziekten snel te melden zodat gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen direct de situatie kunnen overzien en in de gaten kunnen houden of het bedreigend is voor de volksgezondheid.
Huisbezoek als sociaal verpleegkundige
"De dagelijkse gang van zaken binnen de afdeling is afwisselend en onvoorspelbaar, dit zal ook gedurende de dag blijken. Angelique en ik gaan op bezoek bij een weduwe van een man die onlangs is overleden ten gevolge van besmetting met een legionellabacterie. Het is belangrijk om de bron op te sporen waar hij deze bacterie heeft opgelopen. Dit is om besmetting van personen in zijn omgeving te voorkomen. De melding heeft Angelique gekregen van het laboratorium.
Tijdens dit bezoek wordt geprobeerd de laatste weken van zijn leven in kaart te brengen. Angelique geeft de vrouw eerst ruimte om haar verhaal te doen, ze heeft nogal wat meegemaakt de laatste tijd.
Daarna gaat Angelique zijn ziektehistorie in beeld brengen. Waar is hij geweest? Welke activiteiten heeft hij gedaan? Heeft hij ergens gelogeerd? Welke klussen heeft hij gedaan? Tal van zaken worden nagegaan die duidelijkheid zouden kunnen geven. Ook neemt Angelique een kijkje in het huis, mevrouw vertelt dat het huis oude leidingen heeft en dat ook de badkamer niet met regelmaat gebruikt wordt, dit kan een bron zijn.
Terug op kantoor belt Angelique met de huisarts van meneer om zekerheid te hebben over het tijdspad van het ziektebeeld en overlegt intern met de arts infectieziektenbestrijding over de te nemen stappen. Besloten wordt om in het woonhuis een meting te laten doen door het laboratorium.
Tijdens dit bezoek en bij de afhandeling hiervan komt duidelijk naar voren dat je als sociaal verpleegkundige inlevingsvermogen moet hebben en overtuigingskracht. Je moet goed doorvragen en prioriteiten stellen. Je legt contact met tal van disciplines om het beeld helder te krijgen en daarop adequaat te handelen."
Diensttelefoon
"Angelique heeft vandaag ook de diensttelefoon onder haar beheer. De vragen en meldingen die binnen komen lopen uiteen: een melding van rabiës (hondsdolheid) bij twee pups die uit het buitenland zijn meegenomen, krentenbaard bij peuters op een peuterspeelzaal en vragen van cliënten over hepatitis. Een huisarts belt de GGD met vragen over een 6 jaar oud patiëntje dat in een injectienaald is getrapt op het strand tijdens een vakantie in het buitenland.
De GGD hanteert de LCI richtlijnen van het RIVM, dit is een hulpmiddel om melders en vragenstellers van de juiste informatie te voorzien. Soms is het voldoende om mensen gerust te stellen, soms moet er actie worden ondernomen."
Tuberculosebestrijding
"Een onderdeel van de afdeling infectieziektenbestrijding is tuberculosebestrijding. Hierover spreek ik met Joyce, een collega van Angelique. Joyce is verpleegkundige tuberculosebestrijding bij de GGD.
Tuberculose (TBC) is wereldwijd dodelijke infectieziekte nummer twee. In Nederland is deze ziekte met succes teruggedrongen, maar bestrijding blijft uiteraard noodzakelijk. Ook voor TBC geldt een meldingsplicht, er zijn meerdere vormen van deze infectieziekte, de meest voorkomende is longtuberculose.
Patiënten komen bij Joyce na doorverwijzing van bijvoorbeeld de huisarts, longarts of internist en worden een half jaar begeleid. Dit bestaat o.a. uit huisbezoeken, voorlichting geven, vragen beantwoorden van de patiënt en controleren van medicatie-inname. Patiënten krijgen medicijnen voorgeschreven door de specialist in het ziekenhuis of de arts tuberculosebestrijding. Soms wordt de DOT methode ingezet (medicatie inname onder toezicht) wanneer patiënten bijvoorbeeld niet de noodzaak zien van het innemen van de medicijnen. Met name bij open TBC is het van belang om bron- en contactonderzoek te doen om verspreiding te voorkomen. Ook geeft de sociaal verpleegkundige reizigersadvies aan mensen die op reis gaan naar risicolanden voor tuberculose."
Competenties sociaal verpleegkundige tuberculosebestrijding
"Een van de competenties voor de sociaal verpleegkundige tuberculosebestrijding is om mensen te motiveren en te stimuleren. Je moet evenwichtig zijn en een goed inschattingsvermogen hebben. Beide sociaal verpleegkundigen met wie ik vandaag heb meegelopen en gesproken, zijn ieder binnen hun vakgebied deskundig en betrokken. Zij delen de liefde voor hun vak. Een zeer veelzijdig vak. Deze dag was voor mij zeer waardevol. Hierdoor zie ik wat iemand nodig heeft, naast vakkennis, om zich te ontwikkelen tot een goede sociaal verpleegkundige binnen de infectieziektenbestrijding. Angelique en Joyce, hartelijk dank voor dit inzicht!"
Werken als sociaal verpleegkundige?
Bekijk hieronder de relevante vacatures of neem contact op met Jolanda Moerman via jolandamoerman@bkv.jobs of +31 6 - 81 08 80 59.