Anne de Kievit startte na het Gymnasium met de opleiding Geneeskunde in Amsterdam. Al snel bleek ze maar één doel voor ogen te hebben: kinderarts worden. Door extracurriculaire activiteiten zoals stages en bijbaantjes én wetenschappelijk onderzoek zoals een semi-arts stage in de kindergeneeskunde, bouwde Anne haar cv op. Na haar studie ging ze als ANIOS kindergeneeskunde aan de slag in verschillende ziekenhuizen in Utrecht met als doel om daar vervolgens in opleiding te gaan. Helaas was er hier geen opleidingsplek voor haar weggelegd.
Medisch specialist worden: Op naar Duitsland!
“Toen ik in Utrecht werd afgewezen voor een opleidingsplek in de kindergeneeskunde besefte ik mij dat het strakke opleidingssysteem in Nederland niet bij mij paste. Daarnaast kon ik niet goed omgaan met de hoge verwachtingen aan wetenschappelijke en maatschappelijke nevenactiviteiten naast het werk als ANIOS.” Anne ging in gesprek met een coach om te achterhalen wat het beste bij haar past. Toch een opleidingsplaats buiten de randstad in Groningen aannemen óf de stap naar Duitsland maken. “Ik bezocht meerdere ziekenhuizen in Duitsland en deed mee aan een sollicitatieronde in Groningen. Uiteindelijk koos ik voor de Kindergeneeskunde in Duitsland. Hier kreeg ik de mogelijkheid het werk te doen wat ik echt leuk vind, zonder de nadelige kanten die ik Nederland niet meer voor lief wilde nemen. In 2019 ging ik aan de slag als AIOS kindergeneeskunde. Direct in opleiding, wat een heerlijk gevoel was dat zeg!”
Nederlanders zijn erg geliefd bij de Duitsers
Ondanks dat Anne is geboren in Duitsland en hier al acht jaar had gewoond, was haar eerste dag erg spannend. “Ik was bang dat ik niks verstond. Ik sprak nog goed genoeg Duits om mijn basisdiploma te halen, maar voor de Fachspachprüfung (examen medisch Duits) heb ook ik hard gestudeerd. Ik volgde geen lessen, maar kocht een medisch boek om zo een hoop medische woorden te leren. Maar van het werken hier leer ik het meest en binnen een paar maanden had ik het helemaal onder de knie. Dat was super handig, want je leert zo ontzettend snel en veel.”
Natuurlijk werd Anne haar taal zo nu en dan verbeterd, maar dit ging altijd met een lach en opbouwende kritiek. “Ik voelde me nooit ongemakkelijk en voelde me vanaf het begin altijd welkom. Zo werd ik ook uitgenodigd op uitjes en etentjes van collega’s. Ook van de specialisten. Mijn voorgevoel dat de specialisten moeilijker benaderbaar zijn, klopte helemaal niet. Ze zijn juist laagdrempelig te benaderen, geven me graag extra uitleg en er heerst een gemoedelijke sfeer.” Anne werd dus door heel het ziekenhuis met open armen ontvangen. Het valt haar op dat eigenlijk alle Nederlanders erg geliefd zijn bij de Duitsers. “De Duitsers vinden ons vriendelijk, open en gemakkelijk in de omgang. We doen ons best om de taal goed en snel te leren én we weten veel op praktisch gebied. Mijn Duitse collega’s zijn daarnaast ook erg geïnteresseerd naar de medische inzichten die ik meebreng vanuit Nederland!”
Net wat anders dan in Nederland
Weinig last van hiërarchie, een warm ontvangst en Duitse collega’s die openstaan voor de komst van Nederlanders. Maar er zijn nog meer positieve kanten aan het werken in Duitsland, vindt Anne. “De Duitsers vinden familietijd enorm belangrijk en daarom zit overwerken er hier eigenlijk niet in. De balans tussen werk en privé staat voorop. Daarnaast hebben we pauzes om met elkaar te ontbijten en te lunchen waarbij er geacht wordt alleen bij noodgevallen te storen.” Een ander groot verschil is dat Anne hier veel minder administratieve taken doet. “Dit ligt veelal bij het secretariaat of bij de verpleging. Er is zelfs een schrijfdienst voor brieven! Hierdoor wordt een werkdag nooit onnodig lang. Tevens worden de diensten, naast een hoger basisloon, beter vergoed en heb ik bijvoorbeeld maar een 24 uursdienst per week.” Stuk voor stuk zijn dit zaken waar Anne in het begin aan moest wennen, omdat dit in Nederland allemaal net wat anders gaat.
Maar natuurlijk gaat het leven in Duitsland niet alleen maar over rozen en zijn er ook dingen die Anne minder leuk vindt. Zo is het in Duitsland ook gebruikelijker om meer diagnostiek te doen. “Dit is iets wat soms nog moeilijk is, omdat ik het persoonlijk niet nodig vind om alles te testen en te onderzoeken. Een voordeel is wel dat ik op deze manier een hele hoop leer, omdat ik door het verschillende diagnostische onderzoek veel zie en de praktische vaardigheden regelmatig oefen!” Goede gespreksvaardigheden naar de patiënten toe leert Anne veel minder, daarvoor moet ze echt een cursus doen. “De Duitse artsen zijn vaak kort van stof naar de patiënten toe en zij vragen niet altijd actief om meer uitleg. Hier moet ik nog steeds aan wennen, omdat ik juist graag goede gesprekken voer waar de patiënt daadwerkelijk iets aan heeft.” Een ander nadeel is dat er veel mogelijk is binnen de opleiding, maar dat dit je eigen verantwoordelijkheid is. De standaard opleiding maakt je een goede basisspecialist. Wil je meer weten over bepaalde sub specialismen of bijzondere vaardigheden? Dan is het belangrijk om te kijken of het ziekenhuis dit aanbiedt of dat je een stage in een ander ziekenhuis hiervoor kiest. “Hier moet je echter zelf achteraan, maar de opleider helpt je hiermee. Zo ga ik bijvoorbeeld in een ‘Praxis’ werken en een IC-stage in een universitair ziekenhuis doen.”
“Voorlopig blijf ik hier in Duitsland”
Vanaf de start van haar opleiding, woont Anne samen met haar vriend in Duitsland. Zij kozen ervoor om vanuit Utrecht de stap te maken naar Bocholt en niet om in Nederland te blijven en zich in de Achterhoek te vestigen. “We wilden het stadsleven een beetje behouden en daarom kozen we ervoor midden in het centrum van Bocholt te gaan wonen. Dat maakte de stap makkelijker. Daarnaast hadden we zo een mooie woning gevonden en ervaarden we gauw een volgend voordeel: de huurprijzen liggen een stuk lager dan in Nederland.” Anne ervaarde dat niet alleen de huurprijzen in Duitsland lager zijn. Ook het aanschaffen van een auto is een stuk goedkoper!
Inmiddels zijn Anne en haar vriend overgegaan naar een koophuis en hebben zij een kind gekregen. “We hebben het goed naar ons zin en vervelen ons nooit hier. De ene keer spreken we af met vrienden of familie uit Nederland, de andere keer spreek ik iets af met mijn collega’s in Duitsland en weer een andere keer zijn we gewoon lekker met ons gezin of Duitse vrienden.” Of Anne ooit nog terug naar Nederland gaat, weet ze niet. “Door het financiële aspect, de lagere werkdruk én de balans tussen werk en privé zie ik geen reden om terug naar Nederland te gaan, dus voorlopig blijven we nog hier in Duitsland.”
Meer weten over werken als arts in Duitsland?